Echtgenoten en kinderen erven altijd

Bij de bepaling van uw erfenis is er een deel van uw vermogen waarover u vrij kunt beschikken, en een deel waarover u niet vrij kunt beschikken. Dat betekent dat er een deel van uw nalatenschap is waarvoor u zelf de begunstigde(n) kunt aanduiden, en een deel dat automatisch naar uw echtgenoot of echtgenote én uw kind(eren) gaat. Dat laatste deel heet de reserve. Dat kunt u dus niet aan iemand anders schenken.

De helft in elke situatie

Op 1 september 2018 werd het vernieuwde erfrecht van kracht. Sindsdien bedraagt de reserve in elke situatie de helft van uw vermogen. U mag dus voor de andere helft van uw vermogen zelf uw begunstigden kiezen. Vóór 1 september 2018 was dat maar mogelijk voor de helft als u één kind had, voor een derde als u twee kinderen had, voor een vierde als u drie kinderen had enzovoort. Samengevat: het vernieuwde erfrecht vergroot in de meeste gevallen het deel van uw vermogen waarvoor u zelf begunstigden mag aanduiden.

Levensverzekeringen in de reserve

Deze nieuwe regeling heeft ook impact op uw levensverzekeringen. Vóór de vernieuwing van het erfrecht, maakte een levensverzekering – ongeacht de begunstigde – nooit deel uit van de reserve. De wetgever heeft bij de vernieuwing van het erfrecht echter bepaald dat het bedrag dat via een levensverzekering aan een begunstigde wordt uitgekeerd, ook tot de reserve van uw nalatenschap behoort als die begunstigde een van uw wettelijke erfgenamen is.

Een praktijkvoorbeeld

U hebt een zoon en een dochter. Door omstandigheden leeft u in onmin met uw zoon en wilt u uw dochter financieel bevoordelen. Dat kunt u door haar de enige begunstigde te maken van uw levensverzekering. Maar als u dat zonder meer doet, dan zal die uitkering aan uw dochter beschouwd worden als een deel van haar wettelijke erfenis, en dus onderworpen zijn aan inbreng. De oplossing? U duidt uw dochter aan als enige begunstigde met de vermelding ‘buiten erfdeel’. Zo kunt u tot 75 procent van uw vermogen nalaten aan uw dochter – de helft van de reserve (25 procent) én het deel waarover u vrij kunt beschikken (50 procent). 

Hebt u vóór 1 september 2018 een levensverzekering afgesloten? Dan doet u er goed aan om samen met uw makelaar na te gaan of de inhoud van uw polis nog overeenstemt met uw wensen én de nieuwe wetgeving.